Ulug Beg madrassa - zwik - gp
- Auteur:
- chris cambré
- Onderwerp:
- Meetkunde
Ulug Beg, de kleinzoon van Timur Lenk, bouwde deze Ulug Beg madrassa in 1417-1420. Ze vormt samen met de Tillya Kari madrassa en de Shir Dor madrassa het indrukwekkende historische architectonisch geheel van het Registanplein in Samarkand.
De iwan van de hoofdingang meet zo maar eventjes 35 m, is gedecoreerd met een geometrisch patroon en volgend opschrift in kufisch schrift: "Deze magnifieke gevel is van zulk een hoogte dat ze twee keer de hemelen is en van zulk gewicht dat de aardas op het punt staat in te storten."
Het zwik is gedecoreerd met een geometrisch patroon met opvallende 16-puntige sterren als basis. Doorgaans horen bij de grootste sterren van een patroon sterren met half zoveel punten, vaak verbonden met de hoofdster via een krans van veelhoeken (vaak vijfhoeken). Ook hier vind je 8-puntige sterren, maar de overgang gebeurt in twee stappen.
- De 16-puntige sterren worden in het lijnpatroon omringd door een krans van onregelmatige zeshoeken.
- De 8-puntige sterren worden in het lijnpatroon omringd door een krans van iets kleinere, onregelmatige zeshoeken.
- Beide kransen definiëren rond de 16- puntige en de 8-puntige sterren een krans van 5-puntige sterren.
Inzoomend op het patroon merk je dat het ontwerp van een patroon niet ophoudt bij het creëren van een lijnenpatroon. De decoratieve invulling laat nog een brede waaier van mogelijkheden open.
Meest opvallend is enerzijds de kleurrijke invulling van de donkere 16-puntige sterren en anderzijds het reliëf dat aan de witte onregelmatige zeshoeken gegeven wordt.
Dat werken met reliëf vind je trouwens ook in de zijwand van de boog van de iwan. Witte strikken, decoratief uitgewerkt in reliëf, omringen er vlakke 10-puntige sterren die dan weer kleurrijk werden uitgewerkt.
