Ήλιος και Σελήνη, φαινόμενο Έκλειψης
Ο Αρίσταρχος της Σάμου, υπολόγισε 1ος το φαινόμενο τη έκλειψης του Ηλίου και της Σελήνης.
Οδηγίες:
Αφού πρώτα επιλέξτε
Έκλειψη Ηλίου και Σελήνης
μετακινήστε το σημείο
σ για να παρατηρήσετε τα φαινόμενα.
Χρησιμότητα της τριγωνομετρίας για μετρήσεις σε απρόσιτα, μακρινά αντικείμενα, όπως αστέρια.
Στην πραγματικότητα, η τριγωνομετρία είναι θεμελιώδης στην Αστρονομία, την οποία υπηρέτησε για χιλιετίες.
Σήμερα οι τριγωνομετρικές σχέσεις είναι παρούσες σε ένα πλήθος υπολογισμών και
οι τριγωνομετρικές συναρτήσεις είναι απαραίτητες για την ανάλυση πολλών φυσικών φαινομένων.
Με την παραπάνω μικροεφαγή προσεγγίζεται η μέθοδος που χρησιμοποίησε
ο Έλληνας μαθηματικός Αρίσταρχος (3ος αιώνας π.Χ.), ίσως ο πρώτος που διακήρυξε ότι
η Γη περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο,
να υπολογίσει το μέγεθος της Σελήνης και του Ήλιου, καθώς και
την απόσταση που μας χωρίζει από αυτά τα δύο.
Στην εικόνα μπορείτε να δείτε ένα από τα σχέδια που βρέθηκαν.
Σε αυτή την δραστηριότητα μπορείτε να δείτε πώς με απλή άμεση παρατήρηση, χωρίς εξελιγμένα όργανα, ο Έλληνας αστρονόμος και μαθηματικός Αρίσταρχος κατάφερε να μετρήσει τις εκλείψεις Σελήνης και του Ήλιου στον ουρανό, δηλαδή να προσδιορίσει την τιμή της γωνίας που τις βλέπουμε.
Τόσο η Γη όσο και η Σελήνη περιφέρονται με κίνηση αριστερόστροφα.
Ο Ήλιος παραμένει ακίνητος και η Γη δεν περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της,
αφού η κίνηση του Ήλιου και η περιστροφή της Γης δεν παρεμβαίνουν στους υπολογισμούς μας.
Σημείωση: η πανσέληνος και η νέα σελήνη δεν ευθυγραμμίζονται πάντα με τη Γη και τον Ήλιο
επειδή το επίπεδο στο οποίο περιφέρεται η Σελήνη είναι κάπως κεκλιμένο σε σχέση με
το επίπεδο στο οποίο περιφέρεται η Γη.
Για το λόγο αυτό δεν υπάρχει ολική έκλειψη Ηλίου κάθε μήνα.
Μπορείτε να μετακινήσετε τη Γη και τη Σελήνη σύροντας τα κέντρα τους.
Ενεργοποιήστε το πλαίσιο "Έκλειψη Ηλίου". Από τη Γη, η Σελήνη κρύβει τον Ήλιο σχεδόν
ακριβώς όπως σε μια ολική έκλειψη.
Ενεργοποιήστε το πλαίσιο "Έκλειψη Σελήνης".
Ο Αρίσταρχος παρατήρησε ότι πέρασε περίπου μία ώρα από την έναρξη μιας σεληνιακής έκλειψης
έως ότου η σκιά της Γης κάλυψε πλήρως τη Σελήνη.
Ο Αρίσταρχος γνώριζε, παρατηρώντας την περιοδικότητα των σεληνιακών φάσεων,
ότι η Σελήνη χρειάζεται 29,5 ημέρες για να κάνει μια πλήρη περιστροφή γύρω από τη Γη.
Έτσι συμπέρανε ότι η γωνία με την οποία βλέπουμε τη Σελήνη (ή τον Ήλιο) είναι περίπου 0,51º.

Ερώτηση
Στην εφαρμογή τα σχετικά μεγέθη της Γης και της Σελήνης είναι τα πραγματικά; Αντιπροσωπεύεται και ο Ήλιος με την ίδια κλίμακα;